เมนูอาหารภาคเหนือ ที่ใครๆหลายคนชื่นชอบ บางคนอาจคุ้นเคยชื่อเพียงไม่กี่อย่าง แต่ที่จริงแล้ว ยังมีอาหารภาคเหนืออีกหลายเมนูที่น่าลิ้มลอง และอร่อยไม่แพ้อาหารภาคอื่นๆ บทความนี้ได้รวบรวมรายการอาหารท้องถิ่นภาคเหนือ ทั้งที่อาจเคยได้ยิน และไม่เคยได้ยินมาก่อน ให้ทุกคนได้รู้จักและลองไปหาชิมกัน จะได้รู้ว่าอาหารล้านนานั้น ลำขนาด!!
แอ๊บหมู
อาหารเหนือท้องถิ่นแต้ๆ ที่หลายคนอาจไม่เคยได้ยิน แอ๊บหมู คืออาหารที่นำเนื้อหมูสดผสมกับไข่ไก่ ซึ่งจะต่างจากแอ๊บอาหารเหนือชนิดอื่นๆ คลุกเคล้ากับเครื่องปรุง แล้วห่อด้วยใบตอง จากนั้นนำไปทำให้สุกด้วยการย่างไฟ โดยการใช้ไฟอ่อนๆ จนข้างในสุก และมีกลิ่นหอมน่ารับประทาน
จอผักกาด
แกงผักกาดเหนือ หรือ จอผักกาด อาหารพื้นบ้านล้านนา ใช้ผักกาดกวางตุ้งที่กำลังออกดอก คนเหนือเรียกว่า ผักกาดจ้อน นำมาแกงโดยอาจใส่กระดูกอ่อนหมู หรือหมูสามชั้นก็ได้ แล้วปรุงรสด้วย เกลือ ปลาร้า กะปิ และน้ำมะขามเปียก หรือมะขามสด เพื่อเพิ่มความเปรี้ยว ทำให้ได้รสเปรี้ยว-เผ็ด เข้มข้นลงตัว
ไส้อั่ว
ไส้อั่ว หรือจะเรียกว่าเป็นไส้กรอกเหนือก็ได้ เมนูของฝากยอดฮิต และกระจายความนิยมคนกินไปทุกภาค วิธีทำไส้อั่วภาคเหนือจะใช้ไส้หมูและเนื้อหมูเป็นวัตถุดิบ รสชาติเข้มข้น มีกลิ่นหอมพริกนำ นิยมกินคู่กับข้าวเหนียว หรือแคปหมู รับรองว่า ลำแต้ๆเจ้า ซึ่งการทำไส้อั่วเป็นวิธีการถนอมอาหารของคนเหนือ เพื่อให้อาหารสามารถรับประทานได้นานขึ้น
แกงกระด้าง
อีกเมนูพื้นบ้านที่หากินยาก แกงกระด้าง หรือที่คนเหนือเรียก แกงหมูหนาว และ แกงหมูกระด้าง คือ แกงที่นำขาหมูส่วนที่มีเอ็นมาก นำมาปรุงให้มีรสชาติเข้มข้น มักเป็นสีส้มที่ได้จากพริกแห้ง จากนั้นนำไปแช่ตู้เย็น บางคนก็นำเข้าช่องฟรีซให้เซ็ตตัว จนลักษณะคล้ายวุ้น แล้วจึงนำออกมาตัดชิ้นเพื่อรับประทาน
ผักเชียงดาผัดไข่
ผักเชียงดา เป็นผักพื้นบ้านของทางภาคเหนือ มีรสชาติหวาน กรอบ และมีสรรพคุณในด้านสุขภาพมาก นิยมนำไปทำแกงผักเชียงดา และ ผักเชียงดาผัดไข่ เมนูอาหารง่ายๆ แต่มากไปด้วยคุณประโยชน์ต่อร่างกาย
แกงแคไก่เหนือ
แกงผักรวมหลายชนิด โดยผักหลักๆส่วนใหญ่จะเป็น ผักชะอม ผักตำลึง ผักชีฝรั่ง ใบชะพลู มะเขือพวง ดอกแค และใส่เนื้อสัตว์ โดยที่นิยมของคนเหนือจะเป็น แกงแคไก่ แกงแคปลาแห้ง แกงแคกบ การทำแกงแค จะต้องนำไปผัดกับน้ำมันให้หอมก่อน แล้วค่อยเติมน้ำ ทำให้ได้รสชาติหวาน อร่อยเข้มข้นขนาด
ปูอ่อง
อีกเมนูอาหารเมืองเหนือหาทานยาก เพราะต้องใช้กระดองอ่องปูนาที่เต็มแน่นไปด้วยไข่เท่านั้น สำหรับการทำเมนูนี้ แต่เป็นอาหารเหนือทำง่ายมาก เพียงแค่ผสมไข่และเกลือเข้าด้วยกัน แล้วเทใส่ลงในกระดองปู จากนั้นนำไปย่างให้สุก นิยมกินกับข้าวเหนียว โดยการนำข้าวเหนียวจิ้มอ่องปู ด้วยรสชาติมันๆ เค็มๆ ของส่วนผสมทั้งหมด และความหอมจากการย่าง อีกทั้งยังหากินยาก ทำให้อ่องปู เป็นเมนูอาหารเหนือที่ใครได้กิน ก็บอกว่า ลำขนาดเจ้า!
แกงฮังเล
วิธีทำแกงฮังเลภาคเหนือมีส่วนผสมของ หน่อไม้ดอง พริกสด มะเขือยาว งาขาวคั่ว คล้ายกับ แกงโฮะ เป็นอาหารพื้นบ้านภาคเหนือที่ได้รับอิทธิพลมาจากพม่า แกงฮังเลมีรสชาติเข้มข้น และเป็นอาหารเหนือที่คนมักจะรู้จัก และได้รับความนิยมอีกเมนูเลยทีเดียว
ข้าวกั้นจิ้น
ข้าวกั้นจิ้น หรือ ข้าวเงี้ยว หรือ จิ้นส้มเงี้ยว แล้วแต่คนภาคเหนือจะเรียกกันไป ซึ่งวิธีการทำข้าวกั้นจิ้น คือการนำเนื้อสับไปคลุกเคล้ากับข้าว แล้วปรุงรส จากนั้นนำไปบ่มจนได้รสเปรี้ยวคล้ายแหนม ซึ่งใช้วิธีเดียวกับการทำแหนม หรือจิ้นส้ม แต่ข้าวกั้นจิ้นจะมีรสเปรี้ยวอ่อนกว่าแหนม
ลาบคั่ว
ลาบคั่ว พริกลาบคั่วเหนือ จะมีความแตกต่างจากลาบทางภาคอีสาน เพราะวิธีทำลาบคั่วเหนือจะไม่ใส่มะนาว แต่จะใส่ใบมะแขว่นเพื่อเพิ่มกลิ่นหอม และการที่นำไปคั่ว จนทำให้มีสีดำเข้ม สร้างความแตกต่างและมีเอกลักษณ์อย่างชัดเจน จึงเป็นอีกเมนูอาหารทางเหนือที่ไม่ควรพลาด
แกงขนุน
แกงขนุน หรือ แกงบ่าหนุน อาหารรสจัดจ้าน หอมกลิ่นขนุน เรียกน้ำย่อย เป็นเมนูแกงเหนือที่นิยมทำกินในงานมงคลต่างๆ ซึ่งวัตถุดิบที่ใช้บางชนิดอาจมีความแตกต่างกันไปตามพื้นที่ ซึ่งบางจังหวัดนิยมใส่สะค้าน ผลกำจัด (บ่าแขว่น) ข่า และ ตะไคร้ทุบ
ยำจิ๊นไก่
ยำจิ๊นไก่ ที่อาจไม่คุ้นหูคนนอกถิ่น หรือคนภาคอื่นๆ เมนูอาหารประเภทยำ ที่นำวัตถุดิบที่สุกแล้ว มาปรุงรสด้วยเครื่องปรุงลาบ หรือพริกลาบได้เลย จนได้เป็นยำน้ำขลุกขลิก รสจัดจ้าน ทานกับข้าวเหนียวก็ลำ ทานกับแคปหมูก็เพลิน
จิ๊นส้มหมกไก่
จิ๊นส้ม หรือ แหนม รสชาติคล้ายแหนม กินเป็นกับแกล้ม หรือเป็นกับข้าว กินคู่กับข้าวเหนียว และมีผักเคียงนำไปทำอาหารได้หลากหลายเมนู จิ๊นส้ม ทำมาจากเนื้อสัตว์ เช่น เนื้อหมู เนื้อวัว สามารถเก็บไว้ได้นาน
แอ๊บอ่องออ
คนใจไม่กล้าต้องถอยเมนูนี้ เพราะ แอ๊บอ่องหมู คือ การนำสมองหมูคลุกเคล้ากับเครื่องปรุง แล้วห่อด้วยใบตอง ก่อนจะนำไปย่างไฟอ่อนๆ จนสุกได้ที่ กลิ่นหอมคลุ้ง คล้ายๆกับการทำแอ๊บหมู แต่ไม่มีการผสมด้วยไข่ไก่ แอ๊บอ่องออ มีรสชาติหอมมัน แม้ว่าชื่อเมนูจะฟังดูน่ากลัว เพราะบางแห่งก็เรียก แอ๊บสมองหมู แต่หลายคนที่ได้ลองลิ้มรสแล้วติดใจ
แกงผักหละไข่มดแดง
ผักหละ หรือ ผักชะอม ที่เรารู้จักกันดี ผักหละของทางภาคเหนือ นิยมนำไปแกงกับผักอื่น เช่น แกงหน่อไม้ แกงแค แกงถั่วฝักยาว แกงโฮะ หรือจะแกงใส่แต่ชะอมอย่างเดียว โดยแกงส่วนใหญ่จะใส่ปลาย่าง หรือไข่มดแดง ถ้าจะให้เข้าใจ แกงผักหละไข่มดแดง ก็คือ แกงชะอมใส่ไข่มดแดง นั่นเอง
ไข่ป่าม
อาหารทางภาคเหนือ ที่คนเคยลองชิม น่าจะติดใจในรสชาติอยู่ไม่น้อย อาหารง่ายๆ เป็นไข่ย่างในใบตอง หากไปเที่ยวเมืองเหนือจะสามารถหาซื้อได้ง่ายในตลาดทั่วไป การทำก็แสนง่าย เพียงแค่ปรุงรสไข่ไก่ด้วยเกลือ ใส่มะเขือเทศหั่นชิ้น แล้วตักใส่ใบตอง โรยด้วยหอมซอย จากนั้นย่างด้วยไฟอ่อน จนไข่สุกก็ทานได้แล้ว แม้จะเป็นเมนูง่ายๆ แต่อร่อยไม่น้อยเลย
คั่วแห้งไก่
กับข้าวเมืองเหนือ รสจัดจ้านด้วยเครื่องเทศ ที่ต้มและตุ๋นจนเปื่อยแห้ง กินกับข้าวนึ่งร้อนๆ รับรองว่าจานเดียวไม่พอ เพราะรสสัมผัสนุ่ม ชุ่มไปด้วยเครื่องเทศ และกลิ่นที่หอมตลบอบอวล เป็นอีกเมนูอร่อย ที่ไม่ควรพลาดเลยจริงๆ
น้ำพริกหนุ่ม
อาหารพื้นเมืองภาคเหนือที่ใครๆย่อมรู้จัก น้ำพริกหนุ่ม อาหารยอดนิยมและของฝากขึ้นชื่อ ที่ถ้าใครได้ไปเยี่ยมเยือนภาคเหนือ จะต้องลิ้มชิมรส และซื้อเป็นของฝากติดไม้ติดมือกลับไปด้วยเสมอ แม้ว่าจะมีชื่อว่าน้ำพริก แต่กลับไม่ได้มีรสเผ็ดปร่าอย่างน้ำพริกทั่วไป วิธีการทำน้ำพริกหนุ่ม เพียงแค่นำพริกหนุ่ม กระเทียม หอมแดง เผาให้เกรียมแล้วปลอกเปลือกออก นำไปโขลกด้วยกันจนละเอียด แล้วปรุงรสด้วยน้ำตาลปี๊บ น้ำมะนาว และน้ำปลา ก็พร้อมทานคู่กับแคปหมู สุดแสนอร่อยเหาะ
แกงโฮะ
โฮะ แปลว่า รวม คือการนำเอาหลายๆอย่างมาแกงรวมกัน เพราะสมัยก่อน แกงโฮะจะทำมาจากอาหารเหลือหลายๆอย่างรวมกัน แล้วปรุงรส หรือเติมใส่อะไรเพิ่ม เช่น หน่อไม้ ใบมะกรูด เรียกได้ว่าเป็นแกงผักรวม ภาคเหนือนิยมทานกันมาก
แกงอ่อมเหนือ
แกงอ่อมเหนือ จะมีกลิ่นหอมผักชีลาวโดดเด่น จนเป็นเอกลักษณ์ เป็นอีกแกงเหนือที่มีสารพัดผักเป็นองค์ประกอบ มีรสชาติเผ็ดๆเค็มๆ
ข้าวซอยไก่
ปิดท้ายด้วยข้าวซอยเมืองเหนือ หรือข้าวซอยไก่นั่นเอง อาหารพื้นเมืองล้านนา รสเข้มข้น ให้พลังงาน เพิ่มความอบอุ่นแก่ร่างกายได้ดี เนื่องจากภาคเหนือมีสภาพภูมิอากาศหนาว ข้าวซอยจึงเป็นที่นิยมรับประทานของคนภาคเหนือ เดิมเรียกว่า ก๋วยเตี๋ยวฮ่อ เพราะมาจากอาหารมุสลิม โดยชาวจีนฮ่อมุสลิม บางแห่งก็เรียก ข้าวซอยฮ่อ หรือ ข้าวซอยอิสลาม ดังนั้น ข้าวซอยจึงใช้เนื้อไก่หรือเนื้อวัวเป็นส่วนผสม
อย่าลืมติดตามบทความไลฟ์สไตล์ที่น่าสนใจอื่นๆ ได้ที่นี่