ศีล 8 หรือ อุโบสถศีล

ศีล แปลว่า “ปกติ” การรักษาศีลจึงเป็นการรักษากาย วาจา ใจ ให้เป็นปกติ ดังนันศีล 8 จึงเป็นการดำรงตนให้เป็นปกติด้วยการงดเว้นจากการทำบาปและข้อที่เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติธรรมขั้นสูงไปจนถึงการเข้าสู่นิพพาน 

ศีล 8 ภาษาอังกฤษคือ 8 precepts ซึ่งต้องยอมรับว่า ปัจจุบันไม่เพียงแต่คนไทยหรือชาวพุทธทางเอเชียเท่านั้นที่ยึดถือปฏิบัติในการรักษาศีล แต่เริ่มมีการสนใจและศึกษาพร้อมปฏิบัติ รวมไปถึงการสวดมนต์ภาวนาเข้าทางสายพุทธกันมากขึ้นทั่วโลก ทั้งฝั่งทางยุโรป อเมริกา แคนาดา หรือแม้แต่อัฟริกา ดังนั้นบทอาราธนาศีลในบทความนี้จะมีคำภาษาอังกฤษประกอบให้เพื่ออำนวยความสะดวกกับชาวต่างชาติที่สนใจได้ฝึกหรือคนไทยที่มีเพื่อนต่างชาติและสนใจ ก็สามารถนำไปบอกพวกเขาได้เช่นกัน 

ศีลอุโบสถคือ ศีล 8 ข้อสำหรับคฤหัสถ์ ผู้ครองเรือน ที่ไม่ใช่ผู้ถือบวช โดยหมายถึง ข้อบัญญัติ 8 ประการ ที่ช่วยในการรักษากาย วาจา ใจให้สูงขึ้น และถึงพร้อมต่อการเป็นผู้ปฏิบัติธรรมขั้นสูงไปจนถึงมรรคผลนิพพาน 

เมื่อความหมายของศีล 5  คือเครื่องมือในการยกระดับจิตใจให้สูงขึ้น เพื่อแยกออกจากความเป็นสัตว์เดรัจฉาน ด้วยข้อบัญญัติ 5 ประการตามหลักศาสนาพุทธ ส่วนอุโบสถศีล 8 เป็นการยกระดับจิตใจที่สูงขึ้นต่อจากศีลห้าข้อ เพื่อความบริสุทธิ์ในการประพฤติพรหมจรรย์ และปูพื้นฐานให้มั่นคงในการปฏิบัติธรรม การถือศีลอุโบสถหรือการถือศีล 8 สามารถทำได้ประจำต่อเนื่อง แต่ส่วนใหญ่ศาสนิกชนจะถือศีล 8 วันพระ รักษาศีล 8ในวันเกิด หรือถือศีล 8 ช่วงโอกาสพิเศษต่างๆ และมักจะไปนุ่งขาวห่มขาวรักษาศีลที่วัด ซึ่งที่จริงแล้วสามารถรักษาอุโบสถศีลได้ที่บ้านเช่นกัน

วิธีถือศีล 8 ง่ายๆที่บ้าน (เหมาะอย่างมากสำหรับยุคที่โควิดระบาด)

• เตรียมตัวให้พร้อมที่จะรักษาศีล 
• กล่าวอาราธนาศีล 8 ต่อหน้าพระพุทธรูปหรือหิ้งพระ หากไม่มีก็ให้นึกว่าอยู่ต่อหน้าพระพุทธ

คำกล่าวอาราธนาอุโบสถศีลสำหรับคนเดียว มีดังนี้ 

อะหังภันเต ติสะระเณ นะสะหะ อัฏฐังคะสะมันนาคะตัง,อุโปสะถัง ยาจามิ

ทุติยัมปิ อะหังภันเต ติสะระเณ นะสะหะ อัฏฐังคะสะมันนาคะตัง,อุโปสะถัง ยาจามิ

ตะติยัม อะหังภันเต ติสะระเณ นะสะหะ อัฏฐังคะสะมันนาคะตัง,อุโปสะถัง ยาจามิ

(Ahangbhante tisarane nasaha atthangasamannakatang, uposatang yajami

dutiyampi ahangbhante tisarane nasaha atthangkasamannakatang, uposatang yajami

Tatiyam ahangbhante tisarane nasaha atthangasamannakatang, uposatang yajami)

คำกล่าวอาราธนาอุโบสถศีลสำหรับกล่าวพร้อมกันหลายคน มีดังนี้ 

มะยังภันเต ติสะระเณ นะสะหะ อัฏฐังคะสะมันนาคะตัง,อุโปสะถัง ยาจามะ

ทุติยัมปิ มะยังภันเต ติสะระเณ นะสะหะ อัฏฐังคะสะมันนาคะตัง,อุโปสะถัง ยาจามะ

ตะติยัม มะยังภันเต ติสะระเณ นะสะหะ อัฏฐังคะสะมันนาคะตัง,อุโปสะถัง ยาจามะ

(Mayangphante tisarane nasaha atthangasamannakatang, uposatang yajama

dutiyampi mayangbhante tisarane nasaha atthangasamannakatang, uposatang yajama

Tatiyam mayangbhante tisarane nasaha atthangasamannakatam, uposatang yajama)

• จากนั้นให้กล่าวคำอุโบสถศีลหรือศีล 8 บาลี ดังต่อไปนี้ 

ปาณาติปาตา เวรมณีสิกฺขาปทํ สมาธิยามิ 

(Panatipata veramani sikkhapadam samadhiyami)

การงดเว้นจากการฆ่าสิ่งมีชีวิตทั้งปวง

(To refrain from destroying life / killing.)

อทินฺนาทานา เวรมณีสิกฺขาปทํ สมาธิยามิ

(Adinnatana veramani sikkhapadam samadhiyami)

การงดเว้นจากการลักทรัพย์ 

(To refrain from taking things that are not given / stealing)

อะพรหมฺจริยา เวรมณีสิกฺขาปทํ สมาธิยามิ

(Abrahamjariya weramani sikkhapadang samatiyami)

งดเว้นจากการประพฤติทางเพศทั้งปวง

(To refrain from all sexual activities.)

มุสาวาทา เวรมณีสิกฺขาปทํ สมาทิยามิ

(Musavada veramani sikkhapadam samadiyami)

งดเว้นจากการพูดโกหกและคำพูดที่ไม่สุภาพ

(To refrain from false speech.)

สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานา เวรมณีสิกฺขาปทํ สมาทิยามิ

(Suramerayam chapamatthana veramani sikkhapadam samadiyami)

งดเว้นจากการดื่มของมึนเมา และยาทุกชนิดที่จะทำให้ขาดสติ

(To refrain from intoxicating drinks and drugs which lead to carelessness.)

วิกาลโภชนา เวรมณีสิกฺขาปทํ สมาทิยามิ

(Vikalabhochana veramani sikkhapadang samadiyami)

งดเว้นจากการรับประทานอาหารหลังจากเวลาเที่ยงวันไปแล้ว

(To refrain from eating after lunch time.)

นจฺจคีตวาทิตวิสูกทสฺสน มาลาคนฺธวิเลปนธารณมณฺฑนวิภูสนฏฺฐานา เวรมณีสิกฺขาปทํ สมาทิยามิ

(Natchitavadivisukadassana malakanthavilepanathana manthana viphusanathana vermani sikkhapatang samadiyami)

งดเว้นจากการเต้นรำ, ร้องเพลง, ฟังเพลง, การดูมหรสพ หรือสิ่งบันเทิงทั้งปวง รวมถึงการประดับตกแต่งด้วยดอกไม้เครื่องประดับ ของหอม และเครื่องลูบไล้ หรือเครื่องสำอางทั้งปวง

(To refrain from dancing, singing, music, going to entertainment, wearing garlands, using perfume, and beautifying the body with cosmetics.)

อุจฺจาสยนมหาสยนา เวรมณี สิกฺขาปทํ สมาทิยามิ

(Ujjasyanmahasaya veramani sikkhapadam samadiyami)

การงดเว้นจากการนอนบนที่นอนสูงใหญ่ หรือที่นอนที่หรูหรา

(To refrain from lying on high or luxurious sleeping places.)

เมื่อจบสิกขาบทให้กล่าวว่าดังนี้ 

(At the end of the aforementioned chapter)

อิมานิ อัฏฐะ สิกขาปะทานิ สะมาทิยามิ (๓ ครั้ง)

(Imani Attha Sikkhapatani Samatiyami / 3 times)

ข้อปฏิบัติในการถือศีล 8

การรักษาศีล 8 มีข้อปฏิบัติที่เหมือนกับการถือศีล 5 แต่จะมีความแตกต่างและเพิ่มข้อปฏิบัติเข้ามาอีก 3 ข้อ คือ ศีล 5 ข้อที่ 3 คืองดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม คือ ห้ามผิดลูกผิดเมีย หรือคนที่ไม่ควรละเมิดกามด้วย อันได้แก่ คนที่ไม่ใช่คู่ครองของตน ชาย-หญิง ที่มีคู่ครองอยู่แล้ว นักบวช เป็นต้น แต่ศีล 8 ข้อ 3 จะเป็นการงดเว้นจากการประพฤติในกามทุกทางรวมไปถึงการติดต่อพูดคุยที่ส่อไปทางฉันชู้สาว 

ซึ่งข้อที่เพิ่มเข้ามาจะเป็นข้อห้ามศีล 8 คือ การงดเว้นจากการรับประทานอาหารหลังเที่ยง ดื่มได้แต่น้ำผลไม้ (น้ำปานะ) หรือเครื่องดื่มที่ไม่ต้องกัด ขบ เคี้ยว ใดๆ งดเว้นการดูการละเล่นต่างๆ เกมส์ รายการบันเทิง การประทินเครื่องสำอาง ประพรมของหอม งดการสวมใส่เครื่องประดับ ประทินโฉมใดๆ และศีลข้อ 8 คือการงดนอนบนที่นอนอันอ่อนนุ่ม เตียงสูง หรือแม้แต่ฟูกที่มีความนุ่มสบาย เพื่อหลีกเลี่ยงความสบายอันไม่จำเป็น เรียกว่าเป็นการตัดกิเลสอย่างสิ้นเชิง